Οι φανταστικοί φίλοι των παιδιών!

via

Όλοι μας κάποια στιγμή μιλήσαμε στα παιχνίδια μας, τα κορίτσια δημιουργήσαμε διαλόγους ανάμεσα στις κούκλες μας και τα αγόρια έστησαν μάχες ανάμεσα στα στρατιωτάκια τους. Τα περισσότερα παιδιά στη νηπιακή ηλικία έχουν ένα αγαπημένο αντικείμενο, ένα κουκλάκι ή ένα ζωάκι που το αγκαλιάζουν, το φροντίζουν και του μιλούν σαν να είναι αληθινό. Επίσης, συμβαίνει πολύ συχνά τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να έχουν έναν φανταστικό φίλο ή και περισσότερους. Άλλες φορές αυτός ο φίλος είναι άνθρωπος, άλλες ζωάκι ή πλάσμα της φαντασίας και «εμφανίζεται» όταν τα ίδια τα παιδιά το επιθυμούν.

Οι έρευνες δείχνουν ότι το 65% των παιδιών μεταξύ 3 και 5 ετών έχουν φανταστικούς φίλους και πως τα αγόρια τις περισσότερες φορές δημιουργούν αρσενικό φίλο ενώ τα κορίτσια είτε αρσενικό είτε θηλυκό. Τα παιδιά συνήθως καταφέρνουν εύκολα να περιγράψουν την εμφάνιση αλλά και τη συμπεριφορά του φανταστικού τους φίλου. Συνήθως, διαμορφώνουν μια τύπου «γονεϊκή σχέση» με το φανταστικό φίλο τους, σαν να τον φροντίζουν, τον συμβουλεύουν ή το μαλώνουν. Έρευνα έχει δείξει ότι παρότι τα παιδιά βιώνουν έντονα την αλληλεπίδραση με τον φανταστικό τους φίλο, σχεδόν πάντα αναγνωρίζουν ότι δεν είναι πραγματικός. Ωστόσο, τον χρειάζονται για να ονειρευτούν, να δημιουργήσουν και να διευρύνουν τη φαντασία τους. Το παιδί με τον φανταστικό του φίλο πειραματίζεται ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα και έτσι προετοιμάζεται καλύτερα για να δεχτεί τον πραγματικό κόσμο. Ο φανταστικός φίλος βοηθά το παιδί να διαχειρίζεται τα άγχη και τους φόβους του και του χαρίζει μια αίσθηση προστασίας και ασφάλειας.

Συνοπτικά, κάποια από τα πλεονεκτήματα της ύπαρξης φανταστικού φίλου είναι:

1) Ενισχύει τα θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του παιδιού. Γίνεται πιο κοινωνικό, πιο εκφραστικό και λιγότερο ντροπαλό. Αναπτύσσει κοινωνικές δεξιότητες και εξασκείται στο διάλογο.

2) Βοηθά τα παιδιά να γίνουν πιο ευφάνταστα και δημιουργικά.

3) Ενισχύει τη συμμετοχή σε οικογενειακές δραστηριότητες.

4) Βοηθά τα παιδιά να μάθουν να συνεργάζονται καλύτερα με γονείς και δασκάλους και να παίζουν καλύτερα με συνομηλίκους.

5) Ενισχύει τη φαντασία και τη διασκέδαση των παιδιών.

6) Λειτουργεί ως πηγή ανακούφισης και ως συντροφιά σε δύσκολες καταστάσεις (μετακόμιση, διαζύγιο, φοβίες κλπ)

7) Παρέχει μια αίσθηση δύναμης και βοηθά στη διαχείριση της ενοχής (όταν π.χ. έχουν κάνει κάποιο λάθος ή ζημιά).

via

Συχνά, οι γονείς φοβούνται όταν μαθαίνουν για τον φανταστικό φίλο του παιδιού τους και άλλες φορές εκνευρίζονται και αρνούνται την ύπαρξη του. Ωστόσο, το παιδί απογοητεύεται και θυμώνει όταν οι ίδιοι του οι γονείς αμφισβητούν την ύπαρξη του «φίλου» τους. Τα παιδιά νιώθουν την ανάγκη να μοιραστούν τον φανταστικό τους κόσμο με τους γονείς τους. Όταν εισπράττουν απόρριψη και αμφισβήτηση, είναι πιθανόν να προσκολληθούν περισσότερο σ’ αυτή την ιδέα και να φτάσουν σε μη λειτουργικό επίπεδο. Τα παιδιά συχνά χρησιμοποιούν τους φανταστικούς φίλους για να δοκιμάσουν τις αντιδράσεις των γονιών τους. Έτσι αποδίδουν στους φανταστικούς φίλους συμπεριφορές ώστε να εξετάσουν κατά πόσο οι γονείς θα τις επιδοκιμάσουν ή όχι, ρυθμίζοντας αναλόγως τη δική τους συμπεριφορά.

Οι γονείς θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι με τους φανταστικούς φίλους των παιδιών τους, να αντιμετωπίσουν την κατάσταση ως βοηθητική και φυσιολογική και όχι ως κάτι παράλογο ή καταστροφικό. Θα βοηθούσε να κάνουν ερωτήσεις για τους φανταστικούς φίλους, για να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν γι’ αυτούς και ταυτόχρονα να γνωρίσουν καλύτερα το δικό τους παιδί, τους φόβους, τις ανησυχίες και τα άγχη του. Τα παιδιά αρχίζουν να ξεχωρίζουν το πραγματικό από το φανταστικό περίπου από τα 6 έως τα 12 έτη. Από εκεί και έπειτα, αν το παιδί συνεχίσει να αναφέρεται σε φανταστικό φίλο, τότε καλό θα ήταν ο γονιός να συμβουλευτεί κάποιο ειδικό ψυχικής υγείας. Στην περίπτωση που οι φανταστικοί φίλοι παραμείνουν, είναι πιθανό να φανερώνουν δυσκολίες των παιδιών να διαχειριστούν ή να αντεπεξέλθουν σε απαιτήσεις του σχολείου ή των γονιών και σε συναισθηματικά αδιέξοδα. Στις μικρές ηλικίες, όμως, ο φανταστικός φίλος είναι μια διέξοδος για το παιδί να καλλιεργήσει τη φαντασία του και να διασκεδάσει, οπότε ας μην του τη στερήσουμε.

Υπογράφει η ψυχολόγος
Αναστασία Λογδανίδου